Felsefe nedir kısaca: Kelime anlamı olarak adalet, güzellik akıl ve bilgi gibi kavramlar üzerinde genel konularla ilgili analitik düşünme etkinliğidir.
Felsefe Nedir?
Felsefe nedir sorusu bu alanda çalışma yürütecek olanların ilk cevap aradığı sorulardan biridir. Felsefe kelime anlamı olarak adalet, güzellik, akıl, varlık ve bilgi gibi kavramlar üzerinde temel ve genel konularla ilgili sistemli bir şekilde düşünmeyi sağlayan düşünce etkinliğidir. Filozof sözcüğü ise sevgi ve bilgelik kelimelerinin bir araya gelmesi ile oluşmuştur.
Eski Yunan dilinden gelen felsefe, bu topluluklarda yaşam biçimi olarak görülmüştür. Bilgelik arayışı ya da düşünme sanatı olarak adlandırılan felsefenin gelişmesinde filozofların büyük katkısı olmuştur. Filozoflara ve düşünürlere göre felsefenin asıl amacı sorgulamak ve sormaktır. Çevreyi ve hayatı sorgulamak bir felsefedir ve günlük yaşamda felsefinin önemi oldukça büyüktür.
Felsefe kendine has bazı özelliklere sahiptir ve farklı çağlarda ya da aynı çağlarda birden fazla düşünce ortaya çıkabilmektir. Hayata yenilik katan ve yaşama yön veren felsefe kesin ve net bilgiye ulaşmayı amaçlamaktadır. Bu nedenle olaylara bir bütün halinde bakmaktadır. İnsan hayatına etkileri oldukça fazla olan felsefe akla ve mantığa göre hareket etmektedir.
Felsefe nedir diye bakıldığında sorgulamak, araştırmak şeklinde bahsetmek daha doğru olacaktır. Akıl ve mantığın felsefede yer alıyor olması bilim ve felsefenin birbirine yakın kavramlar olmasını sağlamaktadır.
Felsefi Bilgi Nedir?
Felsefi bilgi felsefenin en temel konuları arasında yer almaktadır. Konu aralığı oldukça geniş olan felsefi bilgi düşünce ortamının yaratılarak tartışma konularının açılmasına zemin hazırlamaktadır. Felsefi bilginin üzerinde durduğu en önemli konu ise soru sormaktan ziyade doğru soruyu sormak olmaktadır.
Felsefi bilgi merak ve bilme arzusu sonucu ortaya çıkan düşünce süreci olarak tanımlanmaktadır. Bu anlamda evrensel olup konuların bir bütün içinde incelenmesini sağlamaktadır. Her soruyu akıl süzgecinden geçirerek cevaplandıran felsefi bilgide kesinlik ve bitmişlik gibi bir ifade yoktur.
Dikkatinizi Çekebilir: Hermeneutik Nedir
Felsefe Mezunu Ne İş Yapar?
Felsefe bölümü 4 yıllık lisans programı olarak yer almaktadır. Bazı üniversiteler ise 1 yıllık İngilizce hazırlık sınıfı ile birlikte 5 yıl olabilmektedir. Felsefe bölümünü okumak için AYT ve TYT sınavına girilerek TYT sınavından en az 150 puan alınması gerekmektedir.
Felsefe mezunları ise pedagojik formasyon ile birlikte devlet okulları ve özel okullarda görev yapabilmektedirler. Felsefe mezunu olanlar Milli Eğitim Bakanlığı ve Kültür Bakanlığı başta olmak üzere özel ve kamu kurumlarının eğitim ve kültür birimlerinde, TRT’de, insan ilişkileri gibi pozisyonlarda görev alabilmektedirler.
Felsefe Yolda Olmaktır Ne Demek?
Felsefe yolda olmaktır sözü Jaspers tarafından söylenen en ünlü sözlerden biridir. Sürekli araştırmak, sorgulamak anlamına gelen felsefe, sonuca ulaşmak için gidilen yolu ifade etmektedir. Yolda olmak sözü ile felsefede cevaplardan çok soruların önemli olduğu ön plana çıkarılmaktadır.
Diğer bir ifadeyle yolda olmanın bir araç olduğu asıl önemli olanın varılacak olan yer olduğu felsefe kavramında daha fazla öne çıkmaktadır. Herhangi bir kısıtlamaya tabi olmaksızın Felsefe birçok konuda inceleme, araştırma ve yorumlama yapabilmeyi ifade etmektedir.
Felsefe Önerme Nedir?
Felsefede önerme yargıların dile getirilmesini sağlayan ifadeler anlamını taşımaktadır. Önerme genel anlamı ile bakıldığı zaman ise doğru ya da yanlış gibi ifadelerin kesin bir hükümle ifade edilmesi demektir. İstek ve soru gibi ifadeler önerme olarak kabul edilmeyeceği gibi bu kural felsefede de aynı şekilde uygulanmaktadır.
Her yargı bir önerme olmak durumunda değildir. Bir yargının önerme kabul edilebilmesi için bazı şartları taşıması gerekmektedir. Bir yargının önerme olabilmesi için doğruluk değeri taşıması, iki veya daha fazla terimin bir araya gelmesi ve bu terimlerin bir bağla bağlanması gerekmektedir.
Dikkatinizi Çekebilir: Kuantum Öğrenme Nedir
Felsefe İşlevleri Nelerdir?
Soru sorma etkinliği üzerine kurulu olan felsefe, eleştirel bir bilgi türünü ifade etmektedir. Ortaya konulan düşüncelerin tutarsızlık olmadan mantık çerçevesi içerisinde ifade edilmesi felsefenin temel konuları arasında yer almaktadır. Bunun yanında felsefenin kendine has bazı işlevleri bulunmaktadır.
- Felsefe insanı insan olma bilince ulaştıran bir sistemdir.
- İnsanın gerçeği ve hakikati bilme ihtiyacını karşılar.
- Ön yargısız, sistemli ve doğru düşünmeye yardımcı olur.
- Felsefede inanç ve akıl bir arada mantık çerçevesinde kullanılmaktadır.
Felsefi Görüş Nedir?
Felsefe nedir ve felsefi görüş nedir kavramı birbirine yakın ifadeler olarak yer almaktadır. Felsefi görüş bir kişinin olaylar, varlıklar ve düşünceler ile ilgili olarak bir yargıya vararak fikir üretmesi anlamına gelmektedir.
Herkesin kendine göre bir bakış açısı ve düşünce sisteminin olması farklı görüşlerin ortaya çıkmasına yol açmaktadır. Kişinin eğitim, kültür, çevresi, ahlaki yapısı görüşlerinde de doğrudan belirleyici olmaktadır.
- İdealizm,
- Pragmatizm,
- Realizm,
- Existansiyalizm felsefe de yer alan bazı görüşler arasında yer almaktadır.
Analitik Felsefe Nedir?
Sözlük anlamı çözümleme olan analitik kelimesi, felsefede dili hem sosyokültürel hem de matematiksel açıdan çözümlendiren bir disiplin olarak görülmektedir. İlk olarak 19. Yüzyılda ortaya çıkan analitik felsefe akımı günümüze kadar etkilerini sürdürmüştür. Pozitivizm ise bu akımın ortaya çıkmasında etkili olmuştur.
Analitik felsefenin mantığında mutlak gerçeğe olguları ve kelimeleri çözümleyerek ulaşılabileceği görüşü yer almaktadır. Dil bilgisi kuralları, kelimelere yüklenen olgular ve mimikler bu felsefede büyük bir öneme sahiptir. Var oluş, benlik gibi kavramlar dil üzerinden ele alınmaktadır.
Felsefe Nedir Kısaca?
Çözüme ulaşmak yerine doğru soru sormanın önemli olduğu felsefe, belli bir sistem içerisinde düşünme yöntemi olarak tanımlanmaktadır. Önemli filozoflardan biri olan Sokrates’e göre insan hakikate ve gerçeğe yalnızca doğru soruyu sorarak ulaşabilmektedir.
Sokrates’ten sonra gelen Plotinus ve Platon gibi filozoflar da felsefenin gelişmesine önemli katkılarda bulunmuşlardır. Felsefe nedir diye bakıldığında kısaca bilgelik ya da bilgi sevgisi olarak ifade edilmektedir. Filozof ise bilgiyi seven ve onu arayan kişi anlamına gelmektedir.
Dikkatinizi Çekebilir: Tutarlılık Nedir Felsefe
Analoji Felsefe Nedir?
Bilinmeyen bir önermeyi ya da kavramı bilinen bir kavramla veya önermeyle anlamlandırmaya çalışmak felsefede oldukça önemlidir. Filozoflar tarafından aktarılan düşüncelerin doğru olarak ifade edilmesi ve felsefenin doğru anlaşılması açısından büyük öneme sahiptir.
Analoji felsefe herkes tarafından anlaşılmayacak ifadelerin doğru şekilde anlamlandırılması şeklinde ifade edilmektedir. Akıl yürütme yöntemi olarak bilinen analoji, felsefenin yanı sıra eğitimde, edebiyatta, mimarlıkta ve İslam’da da sıklıkla kullanılmaktadır. Kullanıldığı yere göre farklı analoji türleri bulunmaktadır.
Determinizm Felsefe
Evrende meydana gelen şeylerin ve insanların yaşadığı her şeyin belirli kurallara göre işlendiği görüşü determinizm anlamına gelmektedir. İnsan ahlaki eylemlerinde özgür müdür sorusuyla ilgilenen determinizme göre özgürlük diye bir şey yoktur. Bu akıma göre insanlar kararlarını özgür bir biçimde almaz ve olaylar neden sonuç ilişkisine göre anlamlandırılır.
Determinizmin temelinde Thales’e kadar uzanmaktadır. Evreni mantık kurallarına göre anlamlandırmaya çalışan felsefe akımı atomun, havanın ve suyun evrende neden sonuç ilişkisine göre yer aldığını öne sürer.
Fenomenoloji Felsefe
Bir felsefe akım olarak ilk defa 20.yüzyılın başında Edmund Husserl olarak ele alınan Fenomenoloji fiziksel dünyayı anlamlandırmak olarak anlamını taşımaktadır. Fenomenolojiye göre nesnelerin mutlak bir anlamı olmayıp nesneler tarafından karşılanan anlamlar kişiye, kişinin deneyimlerine göre farklılık göstermektedir.
Yöntemin en önemli temsilcilerinden biri olan Alfred Schütz yaptığı felsefe çalışmaları ile kendine son gelen düşünürleri de olumlu yönde etkilemiştir. Fenomenoloji yöntemine göre dış dünya görelidir ve dış dünyada olan şeyler herkese göre farklı şekilde yorumlanmaktadır.
İdealizm Felsefe
Felsefe de idealizme göre varlığın temelinde düşünce yer almaktadır. Yaşamda var olan her şey düşünceye göre oluşmakta evrende yer alan her bir varlık zihinsel olarak bilinmektedir. Bu düşünceyi savunan kişiler soyut nesnelerin daha fazla gerçekçi olduğunu iddia etmekte maddeleri soyut olarak tanımlanmaktadır.
İdealizm dünyada pek çok kişi tarafından benimsen görüşler arasında yer almaktadır. Bu görüşün kökü ise Platon’a kadar dayanmaktadır. İdealizm görüşünün ilk kurucusu ise Millattan Önce 6. Yüzyılda yaşamış olan Ksenophanes olarak bilinmektedir.
Kritisizm Felsefe
Bilgi felsefesinde yer alan bir dal olan Kritisizm, dogmatizm ve şüpheciliği birleştiren bir disiplin olarak tanımlanmaktadır. Immanuel Kant tarafından ilk olarak öne sürülen Kritisizm bir bilgiye ait tüm detayların araştırılıp eleştirilmeden ele alınmayacağı görüşünü savunur. Bu felsefenin savunduğu ve temel aldığı görüşlerden biri de görecelik ilkesidir.
Bu ilkeye göre bir topluluk ya da bir kişi için geçerli olan bilgi diğer taraf için yanlış olabilir. Bu duruma göre mutlak doğru ve mutlak gerçek gibi kavramdan söz edilememektedir.
Metafizik Felsefe
Felsefe nedir kavramı ile yer alan metafizik, fizik ötesi ve duyu organları ile algılanamayan felsefe ve bilim dalı anlamına gelmektedir. Tanrı, kainat ve insanın var oluşu metafiziğin ilgilendiği temel konuların başında gelmektedir.
Metafizik 10. Yüzyıl başlarından itibaren İslam Felsefesinde önemli bir yer tutmaktadır. Beş duyu organı ile algılanıp tanımlanamayan şeyler metafizik olarak tanımlanmaktadır. Buna göre ruh, tanrı ve ussal bilgi metafizik öğeler olarak yer almaktadır. Sudur felsefesi, On Akıl ve Ayan-ı Sabite alemin ötesindeki varlıkların tanımını yapmaktadır.
Dikkatinizi Çekebilir: Tutarlılık Nedir
Refleksif Felsefe
Refleksif pek çok alanda sıklıkla karşılaşılan kavramlardan biridir. Çok yönlü anlama sahip olan refleksif kelimesi mantıkta, edebiyatta, sanatta ve felsefede sıklıkla kullanılmaktadır. Felsefi bir terim olarak da kullanılan refleksif, düşüncenin duruma ya da eşyaya yönelik olması durumunda başka bir düşünceyi ortaya çıkarması anlamını taşımaktadır.
Düşünce kendi üzerine tekrar yönelir. İnsanın düşünen bir varlık olduğu düşünüldüğünde kişi kendi düşüncesini özne alarak tekrar düşünür. Bu düşünce şekli nesneye karşı olabileceği gibi bireye yönelik de gerçekleştirilebilir.
Argüman Felsefe
Felsefe nedir sorusuna cevap arayanlar argüman kelimesi ile sıklıkla karşılaşmaktadırlar. Argüman kelime anlamı olarak önerme dizisi anlamına gelmektedir. Bu önermeler arasında kimi önermeler varsayımlar ya da öncüller olarak adlandırılır. Öncüller ile sonuç arasında ilişki kurmak argümanın amaçları arasında yer almaktadır.
Herhangi bir duruma destek vermek ve kanıtlamak amacıyla amaçlı olarak dile getirilmektedir. Bu nedenle tez, kanıt ve iddia anlamı ile de kullanılabilmektedir. Kullanım amacı bağlı olarak argümanlar sözlü ya da yazılı olarak da kullanılabilir.
Deizm Felsefe
Deizm dinsel bilgilere yalnızca akıl ve mantık yoluyla ulaşılabileceğini savunan inanış şeklidir. Bu inanış şekline göre Tanrı vardır fakat yalnızca evrenin yaratılmasından sorumludur. Tanrı dünyaya doğrudan müdahale etmez. Deizm vahyi din kaynağı olarak kabul etmez. Bir öncüye sahip olmayan deizmde sağduyulu olmak ihtiyaç duyulan en önemli şey olmaktadır.
Deist felsefeye inananlar ölümden sonraki yaşama inanmazlar. Bazı deistler ise ölümden sonra yaşama reenkarnasyon olarak inanırlar. Bu inanışta Tanrıyı bulmak için akıldan ve bilimden yararlanılmaktadır.
Diyalektik Felsefe
Akıl yürütme yöntemiyle doğruya ulaşmayı hedefleyen diyalektik felsefe, felsefenin en temel unsurları arasında yer almaktadır. Felsefe nedir sorusuna cevap arayan birçok kişi diyalektik kelimesi ile karşı karşıya kalmaktadır. Felsefe de felsefi bir akım şekli olan diyalektik gerçeğin artıları ve eksileri ile ele alınmasını sağlar.
Herhangi bir görüşün ya da düşüncenin gerçeğe uygun olup olmaması mantıksal düşünce yöntemi kullanılarak ele alınır. Bu da diyalektik kavramanın felsefi yönlüyle ilgili olmaktadır. Diyalektik felsefe günümüzde de en öneli felsefi yöntemler arasında yer almaktadır.
Empirizm Felsefe
Felsefede öne çıkan akımlardan biri de empirizm olmaktadır. Empirizm bilgiye ulaşmanın tek kaynağının deney ve deneyimler olduğunu savunan bir akımdır. Diğer bir adı deneycilik olan bu akıma göre düşünceler insanın zihninde doğuştan var olmayıp deney ve deneyimlerle şekillenmektedir.
Felsefe nedir diye bakıldığında akıl yürütme ve mantık çerçevesi içinde düşünme etkinliği olarak bahsetmek daha doğru olacaktır. Felsefenin insan hayatına olan olumlu etkileri birçok kişinin felsefeye olan merakının daha fazla olmasını sağlamaktadır.
Bu yazımızda oldukça ilgi çeken Felsefe nedir kısaca size tüm örnekleri ile anlatmaya çalıştık. Yorumlarda yazımız ile ilgili istek ve görüşlerinizi belirtirseniz çok seviniriz. Ayrıca Felsefe ile ilgili güzel bir video bırakıyorum.
Yararlı Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/Felsefe
